Umberto Eco

Ο Ουμπέρτο Έκο (Umberto Eco) ήταν Ιταλός συγγραφέας, φιλόσοφος, καθηγητής και λογοτέχνης, γεννημένος στις 5 Ιανουαρίου 1932 στην Αλεσάντρια, στη βόρεια Ιταλία, και απεβίωσε στις 19 Φεβρουαρίου 2016. Είχε εκτενείς σπουδές στη φιλοσοφία, την λογοτεχνία και τη μεσαιωνική ιστορία, και υπηρέτησε ως καθηγητής στο πανεπιστήμιο του Μιλάνου. Εκτός από τη συγγραφή, ο Ουμπέρτο Έκο ήταν επίσης γνωστός για την συνεισφορά του στον πολιτισμό αλλά και την πολιτική, συμμετέχοντας σε διάφορες κοινωνικές δραστηριότητες και προβαίνοντας σε αναλύσεις και εκτενείς συζητήσεις σχετικά με τη σημερινή κοινωνία.

Ο Έκο απέκτησε παγκόσμια φήμη με το έργο του “Το Όνομα του Ρόδου” (The Name of the Rose), που κυκλοφόρησε το 1980. Το βιβλίο αυτό συνδυάζει τη δράση μυστηρίου με φιλοσοφικές και ιστορικές αναφορές και έγινε μεγάλη επιτυχία τόσο σε πωλήσεις όσο και σε κριτική αποδοχή. Το μυθιστόρημα αυτό τιμήθηκε με το «Prix Médicis Étranger» το 1982. Τοποθετημένο την περίοδο του Μεσαίωνα, σε ένα μοναστήρι όπου μια σειρά δολοφονίες περιμένουν να διαλευκανθούν, ενώ ταυτόχρονα ο Έκο μας παρουσιάζει όλη σχεδόν την μεσαιωνική θρησκευτική γραμματεία και φιλοσοφία.

Άλλα δημοφιλή έργα του είναι “Το εκκρεμές του Φουκώ” (1988), μυθιστόρημα με φόντο μυστικές αδελφότητες και κοσμικά μυστήρια, το “Μπαουντολίνο” (2000), μυθιστόρημα για τους μεσαιωνικούς θρύλους μέσα από τα παραμύθια που διηγείται ο Μπαουντολίνο και που όλα τελικά θα γεννήσουν την Ιστορία. Το μυθιστόρημα τιμήθηκε με το «Prix Méditerranée Etranger» το 2002.

Υπάρχουν ορισμένες φράσεις που αντικατοπτρίζουν τη σκέψη και τον πολιτισμό του, αναφέρουμε παρακάτω μερικές από τις ιδέες του και τον τρόπο του περί της αντίληψης της ζωής και του πολιτισμού:

    “Ο πολιτισμός είναι ένας δενδρώδης δίσκος που χαράζεται από τα νύχια των γενεών.”

    “Το βιβλίο είναι ένας τροχός που λειτουργεί με τα δύο πτερύγια: φαντασία και κριτική. Ο οδηγός μπορεί να δώσει μεγαλύτερη ταχύτητα, αλλά ο τροχός πρέπει να κάνει το έργο του.”

    “Ο πολιτισμός δεν είναι οι λέξεις που αφήνουμε πίσω, αλλά εκείνες που παίρνουμε μαζί μας.”

Ουμπέρτο Έκο, που είχε 50.000 βιβλία, είχε να πει τα εξής για τις βιβλιοθήκες στο σπίτι:

“Είναι ανόητο να νομίζει κανείς ότι πρέπει να διαβάσει όλα τα βιβλία που αγοράζει, όπως είναι ανόητο να κρίνει κανείς αυτούς που αγοράζουν περισσότερα βιβλία απ’ όσα θα προλάβουν ποτέ να διαβάσουν. Θα ήταν σαν να λέμε ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα μαχαιροπήρουνα, τα ποτήρια, τα κατσαβίδια ή τα τρυπάνια που αγοράσαμε πριν αγοράσουμε άλλα καινούργια.”

“Υπάρχουν πράγματα στη ζωή που πρέπει να έχουμε πάντα σε άφθονες ποσότητες, ακόμα κι αν χρησιμοποιούμε μόνο ένα μικρό μέρος τους. Για παράδειγμα, αν θεωρήσουμε τα βιβλία ως φάρμακο, καταλαβαίνουμε ότι είναι καλό να έχουμε πολλά στο σπίτι αντί για λίγα: όταν θέλετε να νιώσετε καλύτερα, τότε πηγαίνετε στο ‘φαρμακείο’ και επιλέγετε ένα βιβλίο. Όχι ένα τυχαίο, αλλά το σωστό βιβλίο για εκείνη τη στιγμή. Γι’ αυτό πρέπει πάντα να έχετε μια ποικιλία επιλογών!

“Κάποιοι αγοράζουν μόνο ένα βιβλίο, το διαβάζουν και μετά το ξεφορτώνονται. Εφαρμόζουν απλά την καταναλωτική νοοτροπία στα βιβλία, δηλαδή τα θεωρούν καταναλωτικά προϊόντα, τα θεωρούν εμπορεύματα. Όσοι αγαπούν τα βιβλία γνωρίζουν ότι ένα βιβλίο είναι τακτικά “παραγωγικό”, δεν έχει καμία σχέση με ένα εμπόρευμα, δεν είναι άλλο ένα κατανωλικό προϊόν.”